Sprawdzone ćwiczenia na kreatywność. Dlaczego warto i jak rozwijać kreatywność u Dzieci?
Jest wiele sposobów na wzmacnianie poczucia własnej wartości wśród Dzieci. „Kluczowa sprawa to stworzenie otoczenia sprzyjającego rozwijaniu jego potencjału, wewnętrznej motywacji do odkrywania i poznawania świata, do rozwijania siebie oraz brania współodpowiedzialności za swoje życie” – czytamy w Prezencie na całe życie, publikacji o wzmacnianiu poczucia własnej wartości metodami Akademii Przyszłości. Ćwiczenia na kreatywność mogą stać się narzędziami budowania dziecięcej wiary w siebie.
Kreatywność – choć dzisiaj to słowo może się wydawać nazbyt powszechne i nadużywane, to niewątpliwie cecha, jaką ma nazywać, stanowi dużą zaletę, zarówno darzoną społeczną estymą, jak i znajdującą zupełnie praktyczne zastosowanie w wielu dziedzinach życia. U jej podstaw leży poczucie, że nie ma złych odpowiedzi, a naszym jedynym ograniczeniem jesteśmy my sami. Warto więc zadbać o to, by Dziecko odważyło się przełamać własne ograniczenia, czemu służą zaprezentowane niżej ćwiczenia na kreatywność.
Wspieraj Dzieci z Akademii Przyszłości,
by nie czuły się same w budowaniu wiary w siebie.
Ufunduj Indeks dla Dziecka z Akademii Przyszłości
i daj mu szansę na lepszą przyszłość.
Kreatywność prezentem na całe życie
„Kreatywność”, czy inaczej „twórczość” najtrafniej można opisać jako zdolność do wszelkiego rodzaju kompozycji, wytworów, pomysłów, które są w zasadzie nowe lub nowatorskie i nie były znane osobie wytwarzającej. „Twórczość” nie musi więc dotyczyć tylko działalności artystycznej – ważna jest w każdej dziedzinie, w której nowe pomysły mają znaczenie, a nawet w rozwiązywaniu codziennych problemów. Rozwijając ją u Dziecka, dajemy mu wielki prezent, z którego będzie mogło korzystać przez całe życie i dzięki niemu odnajdować się w niemal każdej sytuacji. Dzięki temu podnosimy jego pewność siebie, samoocenę oraz zwiększamy szanse na udaną przyszłość.
Ponadto, dzięki niej wiele banalnych, wydawałby się, czynności może zamienić się w przygodę! Obiecujemy, że dotyczy to nawet sprzątania własnego pokoju.
Warto wykonywać ćwiczenia na kreatywność
Wszyscy mamy w sobie kreatywny potencjał, który można trenować. Zadania na kreatywność polegają na tworzeniu skojarzeń, analogii, metafor, transformacji oraz na ćwiczeniu abstrahowania czy myślenia dedukcyjnego. Brak ścisłych wytycznych, oczekiwań, nieograniczona swoboda wyrażania własnych myśli mają niezwykle pozytywny wpływ na kreatywność.
Ćwiczenia, które prezentujemy poniżej, zostały opracowane według konwencji zabawy, która zapewnia wszystkie te warunki, umożliwiając uwolnienie potencjału twórczego Dziecka. Jest ich siedem. Siedem to liczba szczęśliwa, magiczna. Potraktujmy ją więc jako obietnicę udanego treningu – choć nie z powodu magii, a sprawdzonych metod.
Zadania te można z powodzeniem wykorzystywać w domu, w szkole, czy w jakichkolwiek innych okolicznościach, które podpowie nam nasza własna kreatywność. Ona zresztą również niewątpliwie na poniższych ćwiczeniach skorzysta. Dzięki nim możecie uczyć się wszyscy razem i od siebie nawzajem!
Ćwiczenia na kreatywność 1:
Poznajemy się
To ćwiczenie na kreatywność, poza swoim głównym celem, wzmacnia poczucie własnej wartości.
Pierwsza część ćwiczenia polega na rozbiciu swojego imienia na pojedyncze litery, a następnie dopisaniu do każdej z nich jednego słowa, które nas opisuje (niekoniecznie przymiotnika). Na przykład: „AGA: A – ambitna, G – gaduła, A – aparatka”. Możemy tu posłużyć się skojarzeniami, analogiami i metaforami na swój temat. Potem zbierzmy kilka przypadkowych przedmiotów (nie ma znaczenia jakich) i włóżmy je do torby. Każda osoba losuje jeden przedmiot i kończy zdanie: „Jestem jak…, bo…”. Na przykład: „Jestem jak ten spinacz, bo lubię poznawać ze sobą ludzi”.
Z jednej strony to ćwiczenie na kreatywność pozwala zastanowić się nad własnymi cechami, z drugiej – odkryć, co Dziecko konkretnie myśli na własny temat. Jeżeli bowiem przypisze sobie szereg negatywnych cech, będziemy wiedzieli, czego konkretnie w sobie nie lubi i będziemy mogli z nim nad tym popracować. Zachęcamy jednak oczywiście do szukania cech pozytywnych – wykonujemy już w ten sposób część pracy!
Ćwiczenia na kreatywność 2:
Poznajemy się lepiej
To pomysł na odkrycie kolejnych kart i uzewnętrznienie się. Świetnie pasuje tu ćwiczenie na kreatywność – „Zalety w wady, a wady w zalety” albo inaczej: „Zalety wad i wady zalet”. Wypisujemy trzy swoje wady i trzy zalety i próbujemy znaleźć dobre strony pierwszych i możliwe negatywne konsekwencje drugich. Przykładowo, jeśli moją wadą jest lenistwo, to ewidentną zaletą bycia leniem jest posiadanie czasu na odpoczynek!
Oczywiście celem tej zabawy nie jest deprecjonowanie zalet. Chodzi o to, by umieć spojrzeć na daną rzecz z możliwie wielu stron, nieraz wykraczając poza ich utrwaloną symbolikę. Możemy również wymienić się kartkami i pracować na cechach drugiej osoby – czasem bywa to jeszcze bardziej odkrywcze!
Ćwiczenia na kreatywność 3:
Rozwijanie skrótów
Te dwa pokrewne ćwiczenia na kreatywność mogą okazać się bardzo zabawne.
Pierwsze, swobodniejsze, polega na tym, że jedna osoba wymyśla skrót, a pozostałe mają za zadanie wymyślić jak najwięcej jego możliwych rozwinięć. Na przykład PNR3 może być skrótem tytułu fikcyjnego filmu „Pani Na Rowerze 3”. Kiedy jeden skrót otrzyma satysfakcjonująco dużo rozwinięć, następna osoba wymyśla kolejny – i tak aż zdecydujemy się zakończyć zabawę.
Ćwiczenie drugie narzuca nam pewne ograniczenie, ale skłania przez to do większego wysiłku myślowego. Znów jedna osoba podaje sekwencję liter, jednak tym razem należy je rozwinąć w pełne zdanie. Zatem, na przykład, sekwencja MDWKW może kryć w sobie zdanie „Mama Darka Wesoło Kroi Warzywa”. Podane zdania nie muszą być logiczne i zgodne z rzeczywistością. Lepiej nawet, gdyby takie nie były!
Ćwiczenia na kreatywność 4:
Opisywanie świata abstrahując
Zdolność abstrahowania wykorzystujemy, wyodrębniając wybraną cechę przedmiotu i ignorując inne. To bardzo cenna zdolność, która uczy nas uważności i wyszukiwania tego, co na pozór niewidoczne. Na początek proponujemy Listę atrybutów – bierzemy jakiś przedmiot i opisujemy wszystkie jego cechy. Te oczywiste (np. spinacz jest metalowy, srebrny, wygięty, spina razem rzeczy), ale i te mniej oczywiste (np. spinacz ogrzewa się pod wpływem ciepła).
Innym bardzo przyjemnym ćwiczeniem na kreatywność jest Tysiąc definicji (najlepiej zrobić je po Liście Atrybutów). To ćwiczenie polegające na wybraniu jakiegoś przedmiotu lub pojęcia i wyprodukowaniu jak największej liczby różnych, zabawnych lub poważnych definicji tego słowa. Przykładowo, pracę można określić jako „cerbera u bramy wolności”.
Bardzo ciekawe jest też ćwiczenie o nazwie Archiwum. Polega na szukaniu obiektów, które spełniają wymyślone przez nas kryteria, przykładowo: „użyteczny, mieści się w torbie, można go obgryzać”. Odpowiedzią może być „kolba kukurydzy”, ale też „ołówek” – w końcu obgryzać go można (choć pewnie nie jest to najlepszy pomysł…). Im więcej kryteriów, tym trudniej. Im więcej dopasujemy obiektów – tym lepiej.
Ćwiczenia na kreatywność 5:
Nieprzewidywalne skojarzenia
Tworzenie ciekawych, odległych skojarzeń to ważna umiejętność twórczej osoby. Ćwiczyć ją możemy przez Piramidę skojarzeń. Na kartce piszemy parzystą liczbę słów, np. chrupki, pies, mapa, długopis i kojarzymy je ze sobą parami. Przykładowo: chrupki + pies = Scooby Doo; mapa + długopis = ślad. Następnie łączymy nowopowstałe skojarzenia, czyli: Scooby Doo + ślad = trop. Skojarzenia każdy może mieć inne, a piramida może być dowolnie duża (strzeż się Cheopsie!).
Innym przydatnym ćwiczeniem jest Lista do zapamiętania. Podajemy listę 10 słów (może to być lista słów ze słownika ortograficznego bądź dowolnego innego źródła). Do każdego słowa rysujemy symbol, nasze skojarzenie. Słów oczywiście nie zapisujemy przy rysunku. Druga osoba ma za zadanie rozszyfrować, jakie słowo stoi za danym rysunkiem. Ćwiczenie można wypróbować zarówno w wersji z ograniczonym wyborem (mając listę słów i symboli, mamy za zadanie przyporządkować jedne do drugich), jak i zupełnie otwartej (widząc symbol, mamy zgadnąć, do jakiego słowa się odnosi). Zamieniając się rolami ćwiczymy kreatywność na różne sposoby!
Ćwiczenia na kreatywność 6:
Wariactwo
Ćwiczenie jest swobodną i zabawną wersją burzy mózgów nad postawionym problemem czy pytaniem – dotyczącym czegoś tak odlotowego, że nawet niemożliwego. Im bardziej szalone pomysły, tym lepiej! Przykładowo: postawiona zostaje hipoteza, że uczeni wyhodowali pomidory wielkie jak piłki do koszykówki. Uczestnicy zgłaszają pomysły dotyczące skutków wynalazku i pytania, jakie im w związku z tym przychodzą do głowy. Na przykład, że drewniane tyczki ogrodowe trzeba będzie zastąpić stalowymi rurami albo że teraz kromki chleba będą musiały być większe. Konsekwencje pomysłu mogą być równie absurdalne, jak on sam. Ograniczeń brak!
Ćwiczenia na kreatywność 7:
Coś z niczego
Ta zabawa kładzie mocniejszy nacisk na kreatywność wizualną. Każdy z uczestników otrzymuje dwie kartki i ołówek. Z ich pomocą, nie zastanawiając się nad sensem rysunku, rysujemy dowolne bazgroły (można zamknąć oczy podczas rysowania). Następnie należy wymienić się kartkami. Otrzymany rysunek dokładnie oglądamy ze wszystkich stron. Kiedy to zrobimy, uwzględniając narysowane linie, staramy się wyeksponować jednym kolorem flamastra temat przewodni rysunku oraz nadać mu tytuł. Pamiętajmy jednak, że trenujemy naszą kreatywność. Ćwiczenie to nie ma więc na celu odgadnięcia intencji autora „bazgrołów” (te zresztą mogły wcale nie istnieć, jeżeli linie były zupełnie przypadkowe), a wywołanie u nas twórczego impulsu.
Trzy zasady treningu kreatywności z Dzieckiem
Żeby trenowanie twórczości było skuteczne, powinno odbywać się ono z zachowaniem kilku podstawowych zasad. Po pierwsze:
- Po pierwsze: nie krytykujemy rozwiązań – generujemy jak najwięcej pomysłów. Rewizja niektórych pomysłów powinna (jeśli tego potrzebujemy) być ostatnim etapem treningu. W przeciwnym wypadku krytyka nas onieśmieli, a efekt będzie odwrotny od zamierzonego. Pamiętajmy jednak, by uwagi zgłaszać w sposób łagodny i nie oceniający oraz by odpowiednio je argumentować. Tylko wtedy mogą one przynieść Dziecku korzyść w postaci rozwoju i wiary w siebie. A o to chodzi nam tutaj przede wszystkim.
- Po drugie: aby wykonywać ćwiczenia na kreatywność, trzeba stworzyć sobie sprzyjający klimat, atmosferę zabawy, bezpieczeństwa, poczucia, że pomysły uczestników ćwiczeń nie zostaną wyśmiane, ponieważ generalnie nie ma tu złych odpowiedzi.
- Po trzecie: na początku zawsze trzeba się rozgrzać czymś prostym – choćby łatwymi skojarzeniami. Stopniowo możemy zwiększać trudność i złożoność ćwiczeń. Na początku zwykle przychodzą nam do głowy rzeczy banalne, a te twórcze – dopiero po chwili.
Ćwiczenia na kreatywność, które Wam tu zaprezentowaliśmy działają! Sprawiły, że współpracując ze swoim tutorem (wolontariuszem Akademii Przyszłości) Olek, początkowo zamknięty i unikający dzielenia się swoimi przemyśleniami, chętnie zaczął opisywać, w jaki sposób widzi świat i znajdował niezwykłe metafory, by to wyrazić. W efekcie sam powziął decyzję, by codziennie notować swoje małe sukcesy i w ten sposób zyskać trwałą śmiałość i pewność siebie. Wam również życzymy owocnych treningów. I miłej zabawy!
Wspieraj Dzieci z Akademii Przyszłości,
by nie czuły się same w budowaniu wiary w siebie.
Ufunduj Indeks dla Dziecka z Akademii Przyszłości
i daj mu szansę na lepszą przyszłość.
To również Cię zainteresuje:
