Sprawdzam szczegóły Raportu

To nie jest dziecinnie proste

Dzieci mają w sobie duży potencjał, niestety nie wszystkie mają tego świadomość. Część z nich pozbawiona wiary we własne możliwości, mająca niską samoocenę czuje się osamotniona w swoich zmaganiach np. z trudnościami w szkole, relacjami z rówieśnikami, samoakceptacją. Potrzebuje wsparcia.

Raport Akademii Przyszłości, który powstał m.in. na podstawie badania przeprowadzonego wśród nauczycieli szkół podstawowych*, mówi o trudnościach Dzieci oraz o tym, jak my dorośli możemy im w tych trudnościach pomagać. My dorośli mamy moc sprawczą, która może sprawić, że sama nie wiem, sam nie wiem zamieni się na dzięki Tobie wiemzaczynam wierzyć w siebie. Tylko musimy tej mocy użyć.

Akademia Przyszłości jest jedną z odpowiedzi na trudności Dzieci.

Wspieraj Dzieci, którym pomagamy, by nie czuły się same w budowaniu pewności siebie.

Poznaj ich trudności i marzenia – i też pomóż.

Same sobie nie poradzą

92%

badanych nauczycieli twierdzi:
dzieci z klas 1-6 nie radzą sobie z trudnościami

30%

badanych nauczycieli obserwuje:
samoocena uczniów klas 1-6 jest niska lub bardzo niska

63%

badanych nauczycieli uważa:
relacje między dziećmi pogorszyły się w ostatnich latach

CZĘŚĆ I Sama nie wiem, jak sobie radzić z trudnościami

Wyniki badania Akademii Przyszłości przeprowadzonego wśród nauczycieli szkół podstawowych są alarmujące. Zdaniem aż 92% badanych nauczycieli – dzieci z klas 1-6 nie radzą sobie z trudnościami, których doświadczają. A trudności jest niestety coraz więcej, na co wskazuje 83% respondentów.

Do najczęściej wskazywanych trudności należą:

47%
Przebodźcowanie nowymi technologiami, w tym nadmiernym używaniem smartfona
46%
Problemy z koncentracją
30%
Niska motywacja do nauki
27%
Trudności w rozumieniu własnych emocji i radzeniu sobie z nimi
19%*
Nękanie i wyśmiewanie przez rówieśników
* % badanych nauczycieli

Trzech na czterech badanych nauczycieli zauważa, że w kwestii radzenia sobie z problemami przez dzieci jest coraz gorzej. Uczniowie często nie są w stanie powiedzieć, co się z nimi dzieje, dlaczego zachowują się tak, a nie inaczej. Gdzie szukają pomocy? Z obserwacji badanej grupy nauczycieli wynika, że dzieci o swoich problemach i kłopotach najczęściej rozmawiają z rówieśnikami, kolegami (zauważa 27% nauczycieli), w dalszej kolejności z rodzicami (15%), pedagogami/psychologami szkolnymi (13%) czy nauczycielami (12%).

Obserwacje nauczycieli znajdują potwierdzenie we wnioskach z Raportu Rzecznika Praw Dziecka.
Z raportu Rzecznika Praw Dziecka (2023 r.) wynika, że 15% drugoklasistów dość często lub nawet zawsze odczuwało samotność. W przypadku szóstoklasistów był to co czwarty uczeń (24%).

Nauczycielu, jak oceniasz występowanie trudności u dzieci w klasach 1-6 szkoły podstawowej?

Obserwuję coraz WIĘCEJ trudności u dzieci

83%

Obserwuję mniej więcej TYLE SAMO trudności u dzieci

16%

Obserwuję coraz MNIEJ trudności u dzieci

1%

Czy według Ciebie dzieci dobrze sobie radzą z trudnościami jakich doświadczają?

Zdecydowanie nie

34%

Raczej nie

58%

Raczej tak

7%

Zdecydowanie tak

1%

Jak oceniasz umiejętności dzieci do radzenia sobie z trudnościami?

Coraz GORZEJ radzą sobie z trudnościami

78%

TAK SAMO radzą sobie z trudnościami

21%

Coraz LEPIEJ radzą sobie z trudnościami

1%

Z kim zazwyczaj rozmawiają o swoich trudnościach dzieci w klasach 1-6 szkoły podstawowej?

Rówieśnicy, znajomi

27%

Nie wiem

16%

Rodzice

15%

Przyjaciel lub przyjaciółka

13%

Pedagog lub psycholog szkolny

13%

Nauczyciele

12%

Dziadkowie, kuzyni lub inni krewni

2%

Rodzeństwo

1%

Inna osoba dorosła

1%

CZĘŚĆ II Sam nie wiem, co potrafię

Często słyszymy, że pewność siebie, to najważniejsza rzecz, jaką dzieci powinny zabrać w dorosłość. Wyniki badania pokazują jednak, że przed nami, dorosłymi jest dużo pracy do wykonania.

Jaka jest samoocena dzieci w ocenie nauczycieli, którzy wzięli udział w badaniu zrealizowanym na zlecenie Akademii Przyszłości?

5%
Bardzo niska
25%
Niska
60%
Średnia
8%
Wysoka
2%
Bardzo wysoka

Czy szkoła wspiera uczniów w procesie kształtowania poczucia własnej wartości, jednego z fundamentalnych czynników codziennego funkcjonowania każdego z nas?

Część badanych nauczycieli jest zdania, że szkoła daje dzieciom słabe (16% respondentów) albo przeciętne (58%) warunki do budowania pewności siebie. Aż 93% uważa, że w szkole powinien być realizowany program rozwijający u dzieci budowanie pewności siebie czy uczący radzenia sobie z trudnościami. Niestety ponad połowa badanych nauczycieli (51%) deklaruje, że w ich placówkach nie są prowadzone zajęcia w tym kierunku.

Problem braku wiary we własne możliwości wynika w dużej mierze m.in. z braku samoakceptacji. Z obserwacji 9% respondentów przeprowadzonego badania wynika, że dzieci nie potrafią zaakceptować samych siebie. Potwierdzają to wnioski płynące z raportu Rzecznika Praw Dziecka, opublikowanego w 2023 r. Czytamy w nim, że uczniowie mają trudność z samoakceptacją – również swojego wyglądu fizycznego. Niezadowolony z siebie był co dziesiąty drugoklasista ze szkoły podstawowej (9%) i co czwarty szóstoklasista (25%). W klasach szóstych wskaźnik ten był jeszcze wyższy wśród dziewczynek – aż 32% uczennic krytycznie podchodziło do oceny swojej osoby.

Nauczycielu, jak ogólnie oceniasz poziom samooceny u dzieci w pierwszych klasach szkoły podstawowej?

Bardzo niski

5%

Niski

25%

Średni

60%

Wysoki

8%

Bardzo wysoki

2%

Jakie warunki do budowania pewności siebie i wysokiej samooceny u uczniów zapewnia obecnie szkoła podstawowa?

Słabe

16%

Przeciętne

58%

Dobre

24%

Bardzo dobre

2%

Jak oceniasz – czy w szkole powinien być realizowany program rozwijający u dzieci pewność siebie lub uczący radzenia sobie z trudnościami, np. w ramach godzin wychowawczych lub dodatkowych zajęć itp.?

Zdecydowanie nie 

1%

Raczej nie

6%

Raczej tak

37%

Zdecydowanie tak

56%

Czy w Twojej szkole są prowadzone zajęcia dla dzieci dotyczące budowania pewności siebie lub radzenia sobie z trudnościami?

Nie

51%

Tak

36%

Nie wiem

12%

Dzieci potrzebują mądrych dorosłych

Jak pokazują historie z Akademii Przyszłości, dzieci często szukają i potrzebują wsparcia innych osób. W Akademii Dzieci z niską samooceną spotkają się na indywidualnych zajęciach raz w tygodniu, podczas których wzmacniają wiarę w siebie i odkrywają swoje mocne strony.

CZĘŚĆ III Sama nie wiem, jak znaleźć prawdziwą koleżankę

Ponad połowa nauczycieli (51%), którzy wzięli udział w badaniu zrealizowanym na zlecenie Akademii Przyszłości, uważa, że poziom interakcji i wzajemnych kontaktów pomiędzy rówieśnikami jest zbyt mały. Trudno o budowanie pozytywnych relacji, jeśli dzieci doświadczają wyśmiewania (taką formę agresji wśród uczniów zauważa 89% badanych nauczycieli), negatywnej presji lub złośliwości (obserwuje 77% respondentów, a spośród nich 68% obserwuje to co najmniej raz w tygodniu). Aż 74% nauczycieli, którzy wzięli udział w badaniu, zauważa, że uczniowie czują się odrzuceni przez rówieśników.

Mniej niż połowa respondentów (45%) twierdzi, że poziom interakcji między dziećmi jest prawidłowy. Jednocześnie aż 33% nauczycieli uznało, że relacje między uczniami są złe lub bardzo złe, a 63% oceniło, że te relacje pogorszyły się w ostatnich latach. Do odrzucenia, wyśmiewania czy złośliwości dochodzą jeszcze bardziej krzywdzące przejawy agresji wśród szkolnych rówieśników.

Obserwacje badanych nauczycieli:

38%
obserwuje wśród uczniów przemoc fizyczną
37%
zauważa dokuczanie np. zabieranie i chowanie przedmiotów osobistych
68%
zauważa takie zachowania jak przemoc czy dokuczanie co najmniej raz w tygodniu

Potwierdza to Raport Rzecznika Praw Dziecka, opublikowany w 2021 r. Wynika z niego, że z przejawami dręczenia ze strony koleżanek i kolegów spotkało się 36% szóstoklasistów. Jeszcze więcej uczniów klas szóstych doświadczyło wyśmiewania (46% wskazań dla odpowiedzi rzadko lub częściej), a aż ponad połowie zdarzyło się choć raz obawiać innych dziewcząt lub chłopców (51%).

A co ze wsparciem w grupie rówieśniczej? W Raporcie Rzecznika praw Dziecka, opublikowanym w 2023 r. czytamy, że na wsparcie w grupie rówieśniczej mogło liczyć trzech na czterech drugoklasistów ze szkół podstawowych (ok. 75%) oraz sześciu na dziesięciu szóstoklasistów.

Czytamy w nim również, że 15% drugoklasistów dość często lub nawet zawsze odczuwało samotność. W przypadku szóstoklasistów był to co czwarty uczeń (24%). Obserwacje nauczycieli idą w parze z powyższymi badaniami Raportu Rzecznika Praw Dziecka.

A jak oceniasz obecne relacje między uczniami w porównaniu do sytuacji sprzed kilku lat?

Pogorszyły się

63%

Bez zmian

34%

Poprawiły się

3%

Jakie są według Ciebie relacje między uczniami szkoły podstawowej?

Bardzo złe

4%

Złe

29%

Dobre

66%

Bardzo dobre

1%

Z jakimi przejawami negatywnej presji lub złośliwości pomiędzy uczniami spotykasz się w swojej szkole?

Wyśmiewanie

89%

Odrzucenie dziecka przez rówieśników

74%

Przemoc fizyczna

38%

Chowanie przedmiotów

37%

Inne

4%

Jak często spotykasz się z przejawami negatywnej presji lub złośliwości pomiędzy uczniami w swojej szkole?

Codziennie

19%

2-3 razy w tygodniu

30%

Raz w tygodniu

20%

2-3 razy w miesiącu

23%

Raz w miesiącu

6%

Rzadziej niż raz w miesiącu

3%

Czy zetknąłeś się z jakimiś przejawami negatywnej presji lub złośliwości pomiędzy uczniami w swojej szkole?

Nie

23%

Tak

77%

Obserwacje ekspertów

Historie Dzieci z Akademii

Trudności, które opisuje Raport są udziałem Dzieci, którym pomaga Akademia Przyszłości. Poznaj kilka z nich.

Wspieraj Dzieci z niską samooceną. Pomóż zmienić ich przyszłość.

Co może pomóc dzieciom? Wsparcie mądrych dorosłych.

Jak to robi Akademia Przyszłości?

Akademia Przyszłości od ponad 20 lat pomaga swoim Podopiecznym poprzez indywidualne zajęcia z Wolontariuszem lub Wolontariuszką, które pozwalają poznać przyczyny trudności Dziecka i pracować z nim nad ich rozwiązaniem. Trafiają do nas uczniowie z różnymi trudnościami. W poprzedniej edycji m.in. 60% podopiecznych mierzyło się z brakiem wiary w siebie i trudnością w utrzymywaniu koncentracji na lekcjach, 38% miało trudne relacje z rówieśnikami, 36% odczuwało nieśmiałość. Dla innych trudnością była niska motywacja do nauki (31%).

Wiemy, że wsparcie takiego mądrego dorosłego przekłada się na realne zmiany w życiu dzieci. 81% adeptów Akademii Przyszłości zaczyna wierzyć w swoje możliwości, 76% ma ochotę na podejmowanie nowych wyzwań, 75% potrafi nazwać swoje małe i duże sukcesy, a 71% podopiecznych Akademii jest pewniejsza siebie, 69% odkryło nowe marzenia i cele. (Źródło: Badania własne Akademii Przyszłości na koniec edycji 2023/24).

Sam/Sama nie wiesz, jak możesz pomóc?

Wspieraj Dzieci z Akademii Przyszłości, by nie czuły się same w budowaniu wiary w siebie.

Pobieram Raport

  • 3 rozdziały
  • Pełne wyniki badań
  • Opinie ekspertów
  • Informacje o Akademii Przyszłości

Masz pytania?

Napisz do nas.

[email protected]

Źródła danych:
*Badanie przeprowadzone na zlecenie Akademii Przyszłości, na panelu Ariadna, na próbie nauczycieli szkół podstawowych liczącej N=173 osób. Termin realizacji: 26.09 – 01.10.2024. Metoda: CAWI.

Raport z badań Rzecznika Praw Dziecka: Raport z badań Rzecznika Praw Dziecka „Jakość życia dzieci i młodzieży w 2023 r..pdf (brpd.gov.pl)
Raport z badań Rzecznika Praw Dziecka: Młodzi potrzebują pilnej pomocy psychologicznej – alarmujące wyniki badania Rzecznika Praw Dziecka – Rzecznik Praw Dziecka.pdf (brpd.gov.pl)

Wspieram Dziecko